Als je graag een vakkenkast wil toevoegen aan je interieur, kun je deze uiteraard kopen, maar je kunt ook zelf een vakkenkast maken. Met een DIY-vakkenkast heb je een ontwerp op maat dat precies aansluit op jouw wensen, met vakken in de juiste afmetingen. Ook geeft het voldoening om na het werk dat je erin hebt gestoken een mooie kast te hebben staan. Wat ons betreft is een vakkenkast maken dan ook een echte aanrader.
Wil je hier zelf mee aan de slag? Lees dan snel verder, want ik deze blog vertellen we je alles wat je moet weten over het maken van een vakkenkast.
Wat is een vakkenkast?
Een vakkenkast is, zoals de naam al zegt, een kast die bestaat uit allerlei verschillende vakken. Technisch gezien bestaat een traditionele boekenkast natuurlijk ook uit verschillende vakken, maar een vakkenkast heeft meer dan één "kolom". Je zou een vakkenkast kunnen vergelijken met een speelveld van boter kaas en eieren of met het vooraangezicht van een Rubiks kubus: meerdere kolommen en meerdere rijen, waardoor er allerlei vakjes ontstaan. Hoeveel vakjes verschilt per ontwerp; daar is geen standaard voor.
Vaak worden vakkenkasten tegen de muur geplaatst. Omdat deze soort kast doorgaans een open achterkant heeft, wordt in dat geval de kast in feite één met de muur. Zeker als je de vakkenkast dezelfde kleur geeft als de wand, geeft dit een mooi effect.
Begin met het ontwerp van je DIY-vakkenkast
Het voordeel van een DIY-vakkenkast is dat je helemaal zelf kunt bepalen hoe hij eruit komt te zien. Je kunt kiezen voor een vrij simpele variant: een vierkant of rechthoekig buitenframe met daarin planken die de ruimte onderverdelen in vakken van gelijke grote. Maar je kunt ook gaan voor een wat speelser design, bijvoorbeeld door binnen het buitenframe de vakken niet allemaal even groot te maken of door een vakkenkast te maken zonder frame aan de zijkanten, de bovenkant en de onderkant. De mogelijkheden zijn talloos.
Het materiaal voor het maken van een vakkenkast
Als je een vakkenkast gaat maken, is het uiteraard in de voorbereiding ook van belang om te bepalen welk materiaal je gaat gebruiken. Misschien denk je meteen aan hout, maar vaak wordt er gekozen voor plaatmateriaal als spaanplaten, multiplex of MDF. Al deze materialen zijn verkrijgbaar in verschillende diktes en elk heeft zijn eigen eigenschappen, zelfs binnen hetzelfde materiaal. Multiplex is bijvoorbeeld erg sterk en MDF is makkelijk te bewerken.
Een vakkenkast maken van MDF is een vaak gekozen optie. Dit materiaal is ontzettend geschikt voor het maken van meubels. MDF is makkelijk te bewerken, splintert niet, is slijtvast en is eenvoudig te schilderen. Het materiaal is wel iets minder sterk dan bijvoorbeeld multiplex, maar omdat je nieuwe DIY-vakkenkast vooral uit kleinere vakken zal bestaan, is de kans op overbelasting van de MDF-platen klein.
Zelf een vakkenkast maken: een stappenplan
Op basis van je ontwerp weet je hoe groot de vakkenkast moet worden en hoe hij eruit komt te zien. Met deze informatie begin je met het op maat zagen van al het materiaal. En vervolgens is het tijd voor het leukste deel van het proces, want het eindresultaat komt steeds dichterbij
1. De basis
Als je eenmaal al het materiaal klaar hebt, kun je beginnen aan het in elkaar zetten van de vakkenkast. Waar je mee begint, hangt af van je ontwerp. Bouw je de kast tegen de muur aan? Dan kun je ofwel de liggers (de horizontale planken) ofwel de staanders (de verticale planken) vast tegen de wand monteren. Voor welke van de twee je moet kiezen, hangt af van je ontwerp. Begin met de soort die over de hele lengte (of dus breedte) van de kast loopt. Heb je een vakkenkast ontworpen waarbij elk vak even groot is? Dan kun je zelf kiezen of je begint met de liggers of met de staanders.
2. Alle planken met elkaar verbinden
De volgende stap bij het maken van een vakkenkast is om de andere soort planken – dus de liggers of staanders, afhankelijk van welke je nog niet bevestigd hebt – tussen de eerste soort vast te maken. Hiervoor kun je gebruik maken van latjes waarover je de planken schuift (dan is er dus wel wat extra voorwerk nodig) of je maakt gebruik van deuvelverbindingen.
Je kunt ook voor extra stevigheid de planken nog aan elkaar vast boren, maar dit is niet altijd nodig en het maakt het geheel net iets minder mooi dan bij een onzichtbare verbinding.
3. Een alternatieve manier van bevestigen
Een andere mogelijkheid bij een DIY-vakkenkast waarbij alle planken evenwijdig aan elkaar lopen, is om gleuven te maken in de planken. Je kunt bijvoorbeeld een gleuf maken in de staanders waar de liggers precies in geschoven kunnen worden. Je zult dan wel wat extra werk moeten verzetten om die gleuven te maken, maar later hoef je dan niet elke liggende plank los te bevestigen tussen de staanders, wat ook zaagwerk scheelt.
Als je gleuven gebruikt bij het maken van een vakkenkast, doe dit dan wel voor je het buitenste frame bevestigd hebt of kies ervoor om helemaal geen buitenframe te gebruiken.
4. Geef het een mooie kleur
Als je vakkenkast staat, kun je ervoor kiezen om het te verven. Sommige materialen hebben van zichzelf al een mooie uitstraling en hoeven dan ook niet per se een nieuw kleurtje, maar in veel gevallen is een goede lik verf wel aan te raden om het geheel er een stuk mooier uit te laten zien.
5. Je DIY-vakkenkast inrichten
Als je alle stappen goed hebt doorlopen, is je vakkenkast helemaal klaar om te gebruiken. Richt hem mooi in met decoraties, fotolijstjes, boeken of wat je er ook maar in wil zetten en geniet van je zelfgemaakte vakkenkast!